ماده 1128 قانون مدنی
قانون مدنی » جلد دوم: در اشخاص » کتاب هفتم: در نکاح و طلاق » باب دوم: در انحلال عقد نکاح » فصل اول: در مورد امکان فسخ نکاح
تدلیس و تخلف از شرط صفت
هرگاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده، برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود، خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبانیا بر آن واقع شده باشد.
تفسیر ماده 1128 قانون مدنی
+ اشتراط صفت توسط یکی از زوجین ممکن است به یکی از فرضهای سهگانه زیر ضمن عقد نکاح صورت گیرد:
1) در ضمن عقد به طور صریح صفت خاصی شرط شود؛ مثل این که زوج یا زوجه شرط کند طرف مقابل دارای مدرک تحصیلی مشخص باشد.
2) به طور صریح در ضمن عقد شرط نشود؛ ولی زوج یا زوجه طرف مقابل را در حین اجرای صیغه عقد به صفتی از صفات توصیف نماید و صیغه عقد را بر فرد متصف به صفت خاص جاری سازد؛ مثل آن که زن بگوید: نکاح کردم با آقای دکتر …
3) قبل از عقد در هنگام خواستگاری و گفتگوهای قبلی، یکی از طرفین به صفتی از صفات مشخص شود و عقد مبتنی بر همان صفات واقع شود.
← به موجب قانون مدنی در تمامی فرضهای سهگانه چنانچه بعدا معلوم شود که صفت مورد نظر مفقود بوده، طرف مقابل حق خیار فسخ دارد.[1]
+ در قانون مدنی کلمه تدلیس در فصل فسخ نکاح استعمال نشده ولی میتوان وجود خیار تدلیس در نکاح را از ماده 1128 استنتاج کرد.[2]
تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود.
منابع
1. محقق داماد، سید مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده، ص318، انتشارات مرکز نشر علوم اسلامی.
2. صفایی، سید حسین، مختصر حقوق خانواده، ش200، انتشارات میزان.
واژه متبانیا درست است یا متباینا ؟؟؟ بحث از تبانی هست ظاهرا و شروط بنایی
در روزنامه رسمی از کلمه “متبانیا ” استفاده شده و موارد سه گانه بالا را می توان در آن مشاهده کرد.