ماده 119 قانون آیین دادرسی کیفری

قرار نیابت قضایی

هرگاه تحقیق از متهم، استماع شهادت شهود و مطلع، معاینه محل، بازرسی از منازل و اماکن و اشیاء، جمع‏ آوری آلات جرم و به طور کلی هر اقدام دیگری خارج از حوزه قضائی محل ماموریت بازپرس لازم شود، وی با صدور قرار نیابت قضائی مطابق مقررات قانونی و ارسال اصل یا تصویر اوراق مورد نیاز پرونده و تصریح موارد، انجام آنها را از بازپرس محل، تقاضا می‌کند. این بازپرس در حدود مفاد نیابت اعطائی، موضوع نیابت را انجام می‌دهد و اوراق تنظیمی را پس از امضاء به همراه سایر مدارک به دست آمده نزد مرجع نیابت دهنده می‌فرستد و در صورتی که اجرای تمام یا بخشی از مفاد نیابت، مربوط به حوزه قضائی دیگری باشد، اوراق را برای اجرای نیابت به مرجع مزبور ارسال و مراتب را به بازپرس نیابت دهنده اعلام می‌دارد.

تبصره ۱- انجام نیابت قضائی در حوزه قضائی بخش به عهده رئیس یا دادرس علی‏ البدل دادگاه آن محل است.

تبصره ۲- در مواردی که اقرار متهم و یا شهادت شاهد و یا شهادت بر شهادت شاهد، مستند رای دادگاه باشد، استماع آن توسط قاضی صادرکننده رای الزامی است.

ماده 120 قانون آیین دادرسی کیفریماده 118 قانون آیین دادرسی کیفری

تفسیر ماده 119 قانون آیین دادرسی کیفری

نکته 1- منظور از نیابت قضایی، تفویض اختیار از سوی مقام قضایی ذی‌صلاح به مقام قضایی حوزه قضایی دیگر جهت انجام کلیه اقدامات قضایی لازم یا برخی از آن‌ها. به عنوان مثال در یک سرقت مسلحانه، مرتکب اهل و ساکن قزوین باشد، بازپرس محل وقوع جرم (تهران) می‌تواند انجام کلیه اقدامات قضایی یا برخی از آن‌ها را به بازپرس قزوین نیابت دهد.[1]

نکته 2- اعطای نیابت قضایی در مورد اقدامات تحقیقی امکان پذیر است، ولی اظهارنظر نهایی در خصوص پرونده قابل نیابت نبوده و باید توسط بازپرس صلاحیتدار صورت پذیرد.[2]