ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی

دعوای تصرف عدوانی

دعوای تصرف عدوانی عبارت است از:

ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیرمنقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می‌نماید.

تفسیر ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی

+ به دعوای تصرف عدوانی، مزاحمت از حق و ممانعت از حق، دعاوی ثلاثه گفته می‌شود.

+ تصرفی که مطابق ماده 35 قانون مدنی، دلیل مالکیت انگاشته می‌شود، با تصرف مورد بحث در دعواهای مربوط به تصرف متفاوت است. همچنین، تصرفی که در گذشته منشا مرور زمان انگاشته می‌شود، با تصرف مورد حمایت در ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی، متفاوت است. تصرفی می‌تواند بر اساس ماده 35 قانون مدنی، دلیل مالکیت باشد که، اولا؛ به منزله مالکیت باشد و ثانیا؛ مشروع باشد.

بنابراین، کسی که به قهر و غلبه بر مالی مسلط شود، حق استفاده از اماره تصرف را ندارد.[1]

+ برای اینکه عمل متصرف در مال غیرمنقول تصرف عدوانی تشخیص داده شود سه رکن اساسی لازم است و باید آنها را در نظر گرفت:

1) سبق تصرف خواهان.

2) لحوق تصرف خوانده.

3) عدوانی بودن تصرف.[2]

⇐ این سه مورد برای دعاوی ثلاثه صدق می‌کند. یعنی برای طرح هر کدام از دعاوی ثلاثه باید این سه مورد وجود داشته باشد و نیازی به اثبات مالکیت وجود ندارد.