ماده 195 قانون مدنی
قانون مدنی » جلد اول: در اموال » کتاب دوم: در اسباب تملک » قسمت دوم: در عقود و معاملات و الزامات » باب اول: در عقود و تعهدات به طور کلی » فصل دوم: در شرایط اساسی برای صحت معامله » مبحث اول: در قصد طرفین و رضای آنها
اگر کسی در حال مستی یا بیهوشی یا در خواب معامله نماید آن معامله به واسطه فقدان قصد باطل است.
تفسیر ماده 195 قانون مدنی
+ طرفین معامله باید قصد انشاء یعنی ایجاد رابطه حقوقی قراردادی را داشته باشند و الا معامله باطل و از درجه اعتبار ساقط است. برای اینکه قصد انشاء تحقق یابد باید طرف قرارداد قوه تمیز و درک داشته باشد و پس از تصور ارکان و سنجش سود و زیان قرارداد، ایجاد آن را اراده کند.
بنابراین معامله دیوانه یا صغیر غیرممیز یا کسی که در حال مستی است، به علت فقدان قصد، باطل است و هیچ اثری بر این گونه معامله مترتب نیست.[1]
+ مست و بیهوش و خواب نمی تواند قصد انشاء معامله را داشته باشد و هرگاه مست بتواند در بعضی موارد قصد کند فقط قصد ادای لفظ دارد نه قصد انشاء معامله. الفاظی که در این مورد ادا میشود پوستی است بدون مغز و پوک و به تنهایی کافی برای انعقاد عقد نخواهد بود چه الفاظ به خودی خود تاثیر در انعقاد عقد نمی کنند بلکه وجود آن از نظر حکایت و دلالت بر قصد انشاء معامله می باشد.[2]
+ بطور کلی فقدان قصد به هر علتی که باشد باعث بطلان معامله است.[1]
منابع
1. صفایی، سید حسین، قواعد عمومی قراردادها، ص 75، تهران، انتشارات میزان.
2. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج 1، ص 230، تهران، انتشارات اسلامیه.