ماده 197 قانون مدنی

در صورتی که ثَمَن یا مُثمنِ معامله، عین متعلق به غیر باشد آن معامله برای صاحب عین خواهد بود.

تفسیر ماده 197 قانون مدنی

+ مثمن: معوض را در عقد بیع مثمن گویند و عوض را ثمن نامند.[1]

+ کسی که معامله می‌نماید ظاهر آن است که آن معامله را برای خود انجام می‌دهد و از آثار آن بهره‌مند یا متضرر می‌شود مگر آنکه در عقد تصریح بر خلاف آن کند.

وکیل و یا ذی‌نفع دیگر می‌تواند برای اثبات این امر از هر گونه ادله و قرائن مثبته استفاده نماید. یکی از اموری که می‌تواند این امر را برساند آن است که مدعی وکالت ثابت کند عین مالی که مورد معامله قرار گرفته متعلق به دیگری است.

زیرا حقیقت معاوضه تبدیل عوض و معوض است، به این معنی که در عقد معوض هر یک از عوضین از ملک هر کس خارج شود عوض دیگر در ملک او داخل می‌گردد چنانکه در معامله بر مال مغصوبه است که معامل غاصب با آنکه در موقع معامله قصد دارد معوض در ملکیت او داخل شود، بر خلاف اراده او معوض، در ملکیت مالک مال مغصوبه داخل می‌شود و با تنفیذ مالک، معامله صحیح می‌گردد.[2]

+ فرض ماده 197 قانون مدنی در صورتی است که شخصی ندانسته یا به عمد به مال غیر و برای خود معامله می‌کند.