ماده 265 قانون مدنی

هر کس مالی به دیگری بدهد ظاهر در عدم تبرع است بنابراین اگر کسی چیزی به دیگری بدهد بدون اینکه مقروض آن چیز باشد‌ می‌تواند استرداد کند.

تفسیر ماده 265 قانون مدنی

+ تبرع: بذل مال یا منفعت بدون هیچ چشم‌داشت

+ در صورتی که دهنده مال در دادگاه اقامه دعوی استرداد آنچه را که پرداخته است بنماید، دادگاه حکم به رد آن مال به دهنده خواهد داد مگر آنکه خوانده دعوی نماید که وجه مزبور در مقابل دینی بوده که قبلا خواهان به او داشته است و آن را ثابت کند. در این صورت خواهان محکوم به بی حقی خواهد شد. صرف ادعاء از طرف خوانده کافی برای محکومیت خواهان نمی‌باشد، همچنانکه خوانده نمی‌تواند از خواهان بخواهد که ثابت نماید دینی قبلا وجود نداشته است زیرا عدم مطلق قابل اثبات نیست.[1]

+ در مورد پرداخت از طریق چک و سفته و برات رویه قضایی روشن است. در این گونه موارد رویه قضایی به صراحت دادن چک و سفته و برات را اماره وجود دین تلقی کرده و مدعی استرداد سند یا وجه را مکلف به اثبات دانسته است.[2]