ماده 423 قانون مدنی
قانون مدنی » جلد اول: در اموال » کتاب دوم: در اسباب تملک » قسمت دوم: در عقود و معاملات و الزامات » باب سوم: در عقود معینه مختلفه » فصل اول: در بیع » مبحث پنجم: در خیارات و احکام راجعه به آن » فقره اول: در خیارات » هفتم: در خیار عیب
خیار عیب وقتی برای مشتری ثابت میشود که عیب مخفی و موجود در حین عقد باشد.
تفسیر ماده 423 قانون مدنی
+ شرط پیدایش خیار عیب دو امر است:
1) عیب مخفی باشد: منظور ماده از مخفی بودن عیب جاهل بودن مشتری در حین معامله به وجود عیب در مبیع میباشد. چون کلمه مخفی در ماده، معنی مزبور را نمیرساند قانون مدنی بلافاصله در ماده 424 قانون مدنی آن را تفسیر نموده و میگوید: «عیب وقتی مخفی محسوب است که مشتری در زمان بیع عالم به آن نبوده است اعم از اینکه این عدم علم ناشی از آن باشد که عیب واقعاً مستور بوده است یا اینکه ظاهر بوده ولی مشتری ملتفت آن نشده است.» بنابراین در صورتی که مشتری در حین معامله عالم باشد که مبیع معیوب است و آن را بخرد حق خیار عیب ندارد زیرا هرگاه ضرری از معامله مزبور متوجه مشتری شود با علم به این امر اقدام به ضرر خود نموده است.
2) عیب در حین عقد موجود باشد: در صورتی که در حین عقد مبیع معیوب باشد و مشتری به تصور سلامت آن را خریداری نماید و بذل عوض کند، او در معامله خود متضرر شده است. قانون برای جلوگیری از ضرر به او اجازه داده که بتواند بیع را فسخ کند، و یا قبول و ارش بخواهد و الا چنانچه عیب پس از قبض مشتری در مبیع حادث گردد، به عهده مشتری میباشد زیرا عیب در ملک او حادث شده است.[1]
منابع
1. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج 1، ص 573، تهران، انتشارات اسلامیه، چاپ چهلم، 1401.