تبدیل تعهد (مواد 292 و 293 قانون مدنی)

+ تعریف تبدیل تعهد:

عبارت است از اینکه تعهدی در نتیجه تغییر یکی از ارکان آن به تعهدی دیگر تبدیل گردد.

در این صورت تعهد اول ساقط و تعهد دیگری جایگزین می‌شود.

+ تبدیل تعهد بر سه قسم است:

1. تبدیل تعهد به وسیله تبدیل دین
2. تبدیل تعهد به وسیله تبدیل مدیون
3. تبدیل تعهد بوسیله تبدیل داین

الف) تبدیل تعهد به وسیله تبدیل دین

تبدیل تعهد به وسیله تبدیل دین هنگامی محقق می‌شود که متعهد و متعهدله با توافق یکدیگر تعهد اصلی را به تعهد جدیدی که جایگزین آن باشد تبدیل نمایند. در این صورت، تعهد اصلی ساقط و متعهد نسبت به آن بری می‌شود (بند اول ماده 292 قانون مدنی).

این نوع تبدیل تعهد به نوبه خود به دو قسم تقسیم می‌شود:

1) تبدیل تعهد به وسیله تبدیل مورد دین (تبدیل تعهد از طریق تبدیل موضوع تعهد): ممکن است طرفین قرارداد توافق نمایند که به جای مورد تعهد، چیز دیگری تادیه شود. مثلا به جای قند، شکر تحویل گردد و به جای تدریس زبان انگلیسی، زبان فرانسه تدریس شود.

2) تبدیل تعهد بوسیله تبدیل سبب دین: ممکن است موضوع تعهد تغییر نکند، بلکه تبدیل تعهد ناشی از تبدیل سبب دین باشد، چنانکه کسی به دیگری مبلغی به عنوان اجاره بها یا ثمن معامله بدهکار باشد و سپس طرفین توافق کنند که همان مبلغ به عنوان قرض نزد او بماند. در این صورت، تعهد اول ساقط می‌شود و احکام اجاره یا بیع دیگر درباره مورد تعهد جاری نخواهد بود، بلکه تعهد مشمول احکام قرض خواهد شد.