عقد قرض (مواد 648 تا 653 قانون مدنی)

تعریف قرض (648)

+ قرض عقدی است که به موجب آن احد طرفین مقدار معینی از مال خود را به طرف دیگر تملیک می‌کند که طرف مزبور مِثل آن را از ‌حیث مقدار و جنس و وصف رد نماید و در صورت تعذر رد مثل قیمت یوم‌الرد را بدهد.

+ اوصاف عقد قرض:

۱) قرض عقدی است تملیکی: زیرا پس از توافق دو طرف موضوع آن به ملکیت وام گیرنده در می‌آید.

۲) قرض عقدی است رضایی: بدین معنی که، قبض موضوع قرض از شرایط تملیک نیست.

۳) قرض عقدی است معوض: منت‌ها نه به صورت سایر معاوضات؛ بدین معنی که بر طبق مقاد توافق تلف موضوع زیان‌آور است و وام گیرنده باید مثل یا قیمت آن را به وام دهنده بدهد.

۴) قرض عقدی است لازم:  یعنی وام دهنده نمی‌تواند عقد را فسخ کند و آنچه را تملیک کرده است پس بگیرد. ولی، چون تعهد وام گیرنده در پرداختن مثل یا قیمت مال تملیک شده تعهدی حال است، بسیاری از نویسندگان قرض را به این اعتبار جایز گفته اند. [2]

نکته: عقد قرض:

• تملیکی است.
• نسبت به دو طرف لازم است.

+ قرض مانند عقود دیگر دارای دو طرف است: کسی که قرض می‌دهد (مُقرِض) و طرفی که قرض می‌گیرد (مُقتَرِض).

تلف موضوع قرض (649)

نکته: اگر مالی که موضوع قرض است بعد از تسلیم تلف یا ناقص شود، از مال مُقتَرِض است.