دانشنامه حقوقی

تعزیر منصوص شرعی یا تعزیر معین شرعی

با توجه به آن که حد مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع تعیین شده است (ماده 115 قانون مجازات اسلامی) هر جرمی که واجد معین بودن چهار ویژگی «موجب»، «نوع»، «میزان کیفر» و «کیفیت اجرا» در شرع باشد حد می‌باشد و معین بودن میزان کیفر نیز در شرع به صورت ثابت و بدون اقل و اکثر می‌باشد و چنانچه جرمی دارای این ویژگی باشد لیکن میزان کیفر آن در شرع به صورت ثابت تعیین نشده باشد و دارای اقل و اکثر باشد تعزیر منصوص شرعی نامیده خواهد شد. بنابراین کلیه رفتارهایی که دارای مجازات شرعی ثابت نباشد تعیز منصوص است.

تعزیر معین شرعی همان تعزیر منصوص شرعی است.

تعزیر تعزیر

طبق ماده 18 قانون مجازات اسلامی، تعزیر مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال می‌گردد.

نوع، مقدار، کیفیت اجراء و مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق، سقوط و سایر احکام تعزیر به موجب قانون تعیین می‌شود.

تعزیر منصوص شرعی

تعزیرات منصوص شرعی از نظر ماهوی در برزخ میان حدود و تعزیرات قرار گرفته است، چرا که از یک سو میزان مجازات آن‌ها برخلاف تعزیرات، در روایات تعیین شده است و از سوی دیگر اکثریت فقها به این نوع از مجازات‌ها عنوان «حد» اطلاق ننموده بلکه عبارت «تعزیر منصوص» را به کار برده اند.

صورت‌جلسه نشست قضایی برگزار شده توسط استان گیلان/ شهر سیاهکل:

تعزیرات منصوص شرعی به تعزیراتی گفته می‌شود که در شرع مقدس اسلام برای یک عمل معین مقرر و، نوع و مقدار و کیفیت آن مشخص شده باشد بنابراین مواردی که به موجب روایات و یا هر دلیل شرعی دیگر به طور کلی و مطلق برای عملی تعزیر مقرر شده ولی نوع و مقدار آن معین نگردیده تعزیر منصوص شرعی محسوب نمی‌شود البته قانون گذار با توجه به تبصره 2 ماده 115 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 تعزیرات منصوص شرعی را از شمول بسیاری از مقررات حاکم بر مطلق مجازات‌های تعزیری خارج نموده و در واقع رویکردی همانند جرایم حدی با این جرایم داشته است گرچه شمار این تعزیرات محدودند اما شایسته بود که در قانون مجازات اسلامی جرم انگاری می شد.

نظریه مشورتی شماره 7/92/1470 مورخ 1392/08/07:

تعزیرات منصوص شرعی به تعزیراتی گفته می‌شود که درشرع مقدس اسلام برای یک عمل معین، نوع و مقدار کیفر مشخص شده است؛ بنابراین درمواردی که به موجب روایات و یا هر دلیل شرعی دیگری به طور کلی و مطلق برای عملی تعزیر مقرر شده است ولی نوع و مقدار آن معین نگردیده است، تعزیر منصوص شرعی محسوب نمی شود. ثانیاً منظور از تعزیر معین شرعی همان تعزیر منصوص شرعی است.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا