ماده 1165 قانون مدنی

طفل متولد از نزدیکی به شبهه فقط ملحق به طرفی می‌شود که در اشتباه بوده و در صورتی که هر دو در اشتباه بوده‌اند ملحق به هر دو‌ خواهد بود.

تفسیر ماده 1165 قانون مدنی

+ اقسام شبهه:

الف) شبهه حکمی:

شبهه حکمی (یا حکمیه) عبارت از اشتباه در قانون است: هرگاه کسی بر اثر جهل به قانون با شخصی که همسر قانونی او نیست نزدیکی کند، به تصور اینکه رابطه زوجیت بین آنان وجو دارد، این اشتباه شبهه حکمی نامیده می‌شود.

مثلا مردی با زنی که در عده است ازدواج می‌کند، به گمان اینکه ازدواج با چنین زنی قانوناً بلامانع است، یا شخص با رضایت دیگری با او نزدیکی می‌نماید به تصور اینکه همین تراضی عملی کافی برای تحقق ازدواج است.

ب) شبهه موضوعی:

شبهه موضوعی (یا موضوعیه) اشتباه در موضوع حکم است، نه در خود حکم؛ و به تعبیر دیگر، اگر شخصی در فعلی که انجام داده اشتباه کرده و تصوری برخلاف واقع از آن داشته باشد، دچار شبهه موضوعی شده است.

مثلا مرد می‌داند که ازدواج با زنی که در عده دیگری است ممنوع است، لیکن با زنی که در عده است ازدواج می‌کند، به تصور اینکه عده او سپری شده است؛ یا شخص با دیگری که از محارم رضاعی اوست ازدواج می‌نماید بدون اینکه از داشتن قرابت رضاعی با او آگاه باشد یا فرضاً مردی، به جای اینکه با زوجه خود نزدیکی کند، اشتباها با زن دیگری رابطه جنسی برقرار می‌نماید.[1]