ماده 45 قانون آیین دادرسی مدنی

ابلاغ رای به موکل

وکیلی که در وکالتنامه حق اقدام یا حق تعیین وکیل مجاز در دادگاه تجدیدنظر و دیوان عالی کشور را داشته باشد، هرگاه پس از صدور رای یا در موقع ابلاغ آن استعفاء و از رویت رای امتناع نماید، باید دادگاه رای را به موکل ابلاغ نماید در این صورت ابتدای مدت تجدیدنظر و فرجام، روز ابلاغ به وکیل یادشده محسوب است مگر اینکه موکل ثابت نماید از استعفاء وکیل بی‌اطلاع بوده در این صورت ابتدای مدت، از روز اطلاع وی محسوب خواهد شد و چنانچه از جهت اقدام وکیل ضرر و زیانی به موکل وارد شود، وکیل مسئول می‌باشد.

در خصوص این ماده، دادخواست تجدیدنظر و فرجام وکیل مستعفی قبول می‌شود و مدیر دفتر دادگاه مکلف است به‌طور کتبی به موکل اخطار نماید که شخصا اقدام کرده یا وکیل جدید معرفی کند و یا اگر دادخواست ناقص باشد، نقص آن را برطرف نماید.

تفسیر ماده 45 قانون آیین دادرسی مدنی

+ مُستَعفی: استعفادهنده، استعفا داده.

نکته 1- در حقیقت این ماده اجازه می‌دهد، با اثبات‌ عدم آگاهی از استعفای وکیل، ابتدای مهلت تجدیدنظر و فرجام از تاریخ آگاهی موکل از استعفای وکیل شروع شود. در نتیجه از این راه نیز ممکن است برای مدت‌های غیرقابل پیش بینی موضوع قطعی و نهایی بودن احکام محاکم در شک و تردید قرار گیرد.[3]

نکته 2- منظور از حق تعیین وکیل مجاز، همان توکیل با حق اقدام وکیل توکیلی در مرحله بالاتر است و وکیلی که دارای این حق است، برای مرحله تجدیدنظر و دیوان عالی کشور باید وکیلی را از جانب موکل انتخاب کند که قانونا اجازه دخالت در آن مرحله را داشته باشد.

بنابراین اگر وکیلی حق توکیل داشته باشد و برای مرحله فرجام‌خواهی وکالت را به کارآموز وکالت، واگذار نماید، در برابر موکل خود مسئول خواهد بود و وکالت کارآموز نیز در دیوان پذیرفته نخواهد شد.[1]