حبس مطلق و موبد
حق انتفاع عبارت از حقی است که به موجب آن شخص میتواند از مالی که عین آن ملک دیگری است یا مالک خاصی ندارد استفاده کند. حق انتفاع به معنی خاص بر پنج قسم است:
- حبس مطلق
- حبس موبد
- عمری (ماده 41 قانون مدنی)
- رقبی (ماده 42 قانون مدنی)
- سکنی (ماده 43 قانون مدنی)
حبس مطلق
طبق ماده 44 قانون مدنی، در صورتی که مالک برای حق انتفاع مدتی معین نکرده باشد حبس مطلق بوده و حق مزبور تا فوت مالک خواهد بود مگر اینکه مالک قبل از فوت خود رجوع کند.
پس به عقدی حبس مطلق می گویند که مالک میتواند حق انتفاع از ملک خود را بدون آنکه مدتی برای آن معین کند به دیگری واگذار نماید.
در حبس مطلق، بر خلاف اقسام دیگر، مالک حق رجوع دارد و همواره میتواند قرارداد حق انتفاع را بر هم زند و هرگاه در مدت حیات خود از حق رجوع استفاده نکرد، با فوت او حق انتفاع ساقط خواهد شد.
حبس موبد
حبس موبد حق انتفاعی است که در عقد آن دوام، قید شده باشد بدین جهت آن را مؤبد گویند. حبس مؤبد مانند وقف میباشد و مادام که عین باقی است منافع از آن منتفع خواهد بود. و بدین جهت نمیتوان در آن شرط عوض نمود و یا حق فسخ قرار داد.