ماده 107 قانون مدنی

تصرفات صاحب حق در ملک غیر که متعلق حق اوست باید به اندازه‌ای باشد که قرار داده اند و یا به مقدار متعارف و آنچه ضرورت ‌اِنتِفاع اِقتِضا می‌کند.

تفسیر ماده 107 قانون مدنی

+ اگر مثلا حق عبور یا حق آب برداشتن از آب انبار یا منبع آب، به موجب قرارداد یا عرف و عادت، محدود به دفعات یا ساعات معینی شده باشد، صاحب حق مکلف به رعایت آن حدود است و در صورتی که از حدود قرارداد یا متعارف خارج گردد و از این راه خسارتی به مالک وارد سازد، مسئول جبران خسارت خواهد بود. [1]

+ شیوه اجرای حق ارتفاق تابع قراردادی است که بین صاحب آن و مالک منعقد شده است. صاحب حق نمی تواند از حدود اذن مالک تجاوز کند و طرز اعمال یا محل آن را تغییر دهد (ماده 119 قانون مدنی).

برای مثال، اگر کسی حق عبور از ملکی را به صورت پیاده داشته باشد، حق ندارد با اتومبیل یا اسب از آن ملک عبور کند، یا محلی را که مالک برای عبور او معین کرده است تغییر دهد.[2]

+ اگر در قرارداد منشا حق طرز خاصی پیش بینی نشده باشد، اعمال حق تابع عرف است و صاحب آن نمی تواند از حدود متعارف تجاوز کند.[2] بطور مثال، صاحب حق عبور نمی‌تواند هنگام شب، که به‌طور معمول مردم خواب هستند، با ورود در خانه مالک آسایش خانوده او را بر هم زند.[3]

+ اگر قرارداد ارتفاق اجرای آن را به محل معینی اختصاص نداده باشد، تعیین محل آن با مالک است و او می‌تواند، تا جایی که صدمه به حق ارتفاق نرسد، محل استفاده از آن را معین کند.[4]