ماده 1313 قانون مدنی

[الحاقی مصوب 1370/08/14]- در شاهد: بلوغ، عقل، عدالت، ایمان و طهارت مولد شرط است.

تبصره ۱ – عدالت شاهد باید با یکی از طرق شرعی برای دادگاه احراز شود.

تبصره ۲ – شهادت کسی که نفع شخصی به صورت عین یا منفعت یا حق رد دعوی داشته باشد و نیز شهادت کسانی که تکدی را شغل خود قرار دهند پذیرفته نمی‌شود.

» ماده 1313 قانون مدنی مکرر

تفسیر ماده 1313 قانون مدنی

+ بدیهی است که بر شهادت مجنون اعتمادی نیست و به دلیل تخیلات و توهمی که در ذهن او می‌گذرد، نمی‌توان اصل صحت گفتار گواه را درباره او نیز صادق شمرد. پس، باید از استماع شهادت دیوانه خودداری کرد.

جنون مانع از‌ پذیرش اعمال ارادی است و با زوال مانع استعداد اصلی کاگزار می‌شود. به همین جهت، مجنون ادواری در حال افاقه صلاحیت شهادت دادن را دارد. این قاعده در ماده 1213 قانون مدنی اعلام می‌دارد: «… اعمال حقوقی که مجنون ادواری در حال افاقه می‌نماید نافذ است مشروط بر آنکه افاقه او مسلم باشد».

این حکم ناظر به اثر عقل در انشاء اعمال حقوقی است، ولی ملاک آن در شهادت نیز وجود دارد و می‌توان نتیجه گرفت که شهادت دیوانه ادواری در حال افاقه معتبر و قابل استماع است.[1]