ماده 177 قانون مجازات اسلامی

شرایط شاهد شرعی

شاهد شرعی در زمان ادای شهادت باید شرایط زیر را دارا باشد:

الف) بلوغ

ب) عقل

پ) ایمان

ت) عدالت

ث) طهارت مولد

ج) ذی‌نفع نبودن در موضوع

چ) نداشتن خصومت با طرفین یا یکی از آن‌ها

ح) عدم اشتغال به تکدی

خ) ولگرد نبودن

تبصره ۱- شرایط موضوع این ماده باید توسط قاضی احراز شود.

تبصره ۲- در مورد شرط خصومت، هرگاه شهادت شاهد به نفع طرف مورد خصومت باشد، پذیرفته می‌شود.

ماده 178 قانون مجازات اسلامی ماده 176 قانون مجازات اسلامی

تفسیر ماده 177 قانون مجازات اسلامی

+ عقل: منظور از عقل، عدم جنون است و شامل بیماری‌های روانی نمی‌گردد.[1]

+ بلوغ: منظور از بلوغ همان حد بلوغ یعنی 9 سال تمام قمری در دختر و 15 سال تمام قمری در پسر.[1]

شهادت اطفالی را که به سن پانزده سال تمام نرسیده‌اند فقط ممکن است برای مزید اطلاع استماع نمود مگر در مواردی که قانون ‌شهادت این قبیل اطفال را معتبر شناخته باشد (ماده 1314 قانون مدنی).

+ ایمان: غرض از ایمان شیعه دوازده امامی بودن است و به موجب این شرط:

1) شهادت غیرمسلمان به تمامی اصناف آن به عنوان دلیل شرعی مستند دعوی نمی‌باشد. و طبق ماده 176 قانون مجازات اسلامی، فقط اظهارات او استماع می‌شود.

2) شهادت مسلمان غیرشیعه به عنوان شهادت شرعی پذیرفته نمی‌باشد. و در عین حال شهادت شیعیان غیر دوازه امامی نیز پذیرفته نیست.[1]

+ عدالت: منظور از عدالت داشتن ملکه‌ای نفسانی است که انسان را بر رعایت تقوا و عدم انجام گناهان کبیره و عدم اصرار بر گناهان صغیر وا می‌دارد به نحوی که ترک جمیع مستحبات و ارتکاب جمیع مکروهات نیز خدشه‌ای بر آن وارد نمی‌سازد.[1]

+ طهارت مولد: در لغت به معنای ولادت پاک است و منظور «حلال زاده بودن» است. بنابراین شهادت ولدالزنا پذیرفته نمی شود.[1]

+ ذینفع نبودن در موضوع: شهادت شریک برای شریک درباره مال مشترک، شهادت ولی برای مولی‌علیه در خصوص مالی که بر آن ولایت دارد، شهادت بر جراحت مورث، شهادت عاقله بر جرح شهود جنایت، شهادت وکیل یا وصی به جرح شهود علیه موکل و وصی، شهادت شوهر بر زنای همسر برای امان ماندن از حد قذف از مصادیقی است که شهادت شاهد پذیرفته نمی‌باشد.[1]