ماده 218 قانون مدنی

هرگاه معلوم شود که معامله با قصد فرار از دین به‌طور صوری انجام شده آن معامله باطل است.

»» ماده 218 قانون مدنی مکرر

تفسیر ماده 218 قانون مدنی

+ معامله به قصد فرار از دین را نباید با معامله صوری اشتباه کرد. در معامله صوری اصولا قصد انشای معامله که عامل سازنده و خالق عقد است وجود ندارد و صرفا صورت ظاهری از عقد به منظور گمراه کردن اشخاص ثالث به نمایش گذارده می‌شود و بدیهی است که چنین عقدی به دلیل فقدان قصد انشا، در عالم حقوق واقع نمی‌شود یا به تعبیر دیگر، چنین معامله ظاهری باطل است.

مانند اینکه مدیون برای خارج کردن مال خود از دسترس طلبکاران، آن را به صورت ظاهر به یکی از خویشاوندان خود می‌فروشد تا پس از رفع تعقیب طلبکاران، خریدار ظاهری آن را مجددا به مدیون برگرداند، در صورتی که معامله به انگیزه فرار از دین، یک معامله واقعی است که طرفین آن، دارای قصد انشای معامله هستند، منتهی انگیزه شخص انتقال دهنده آن است که واقعا مال را از مالکیت خود خارج سازد تا طلبکاران نتوانند آن را در برابر طلب خویش بازداشت و طلب خود را از محل انتقال آن استیفا کنند.[1]