ماده 427 قانون مدنی

اگر در مورد ظهور عیب مشتری اختیار اَرش کند، تفاوتی که باید به او داده شود به طریق ذیل معین می‌گردد:

‌قیمت حقیقی مبیع در حال بی‌عیبی و قیمت حقیقی آن در حال معیوبی به توسط اهل خبره معین شود.

‌اگر قیمت آن در حال بی‌عیبی مساوی با قیمتی باشد که در زمان بیع بین طرفین مقرر شده است، تفاوت بین این قیمت و قیمت مبیع در حال معیوبی ‌مقدار ارش خواهد بود.

‌و اگر قیمت مبیع در حال بی‌عیبی کمتر یا زیادتر از ثمن معامله باشد، نسبت بین قیمت مبیع در حال معیوبی و قیمت آن در حال بی‌عیبی معین شده و‌ بایع باید از ثمن مقرر به همان نسبت نگاه داشته و بقیه را به عنوان ارش به مشتری رد کند.

تفسیر ماده 427 قانون مدنی

+ برای تعیین ارش، در صورتی که مشتری آن را مطالبه کند، نسبت قیمت مبیع در حال معیوبی با قیمت آن در حال بی‌عیبی سنجیده می‌شود و بایع باید به همان نسبت از ثمن نگاهدارد و بقیه را به عنوان ارش به خریدار پس دهد و هرگاه خریدار ثمن را نپرداخته باشد به همان نسبت آن را خواهد پرداخت.

فرض کنید کسی مال معیوبی را به قیمت 90000ریال خریداری می‌کند و بعد از آگاهی از عیب آن مطالبه ارش می‌نماید و ارزیابی مال به کارشناس ارجاع می‌شود. کارشناس برای مبیع در حال بی‌عیبی، 120000 ریال و برای همان مال در حال معیوبی 80000 ریال قیمت می‌گذارد. نسبت 80000 ریال به 120000ریال دو سوم است. بنابراین بایع باید دو سوم ثمن را نگاه دارد و یک سوم آن را به عنوان ارش به مشتری پس بدهد.

حال فرض کنید که قیمت مبیع در حال بی‌عیبی همان 90000 ریال باشد که در قرارداد معین شده است. و در این صورت نسبت بین 80000 و 90000 ریال هشت نهم است پس فروشنده باید هشت نهم ثمن معامله را نگاهدارد و یک نهم یا 10000 ریال آن را به مشتری مسترد دارد.[1]