ماده 465 قانون مدنی

در معاوضه احکام خاصه بیع جاری نیست.

تفسیر ماده 465 قانون مدنی

+ شباهت کامل بین معاوضه و بیع و به ویژه رابطه تاریخی این دو ممکن است این تصور را بوجود آورد که معاوضه نیز تابع همان قواعدی است که بر بیع حکومت می‌کند. ولی، قانون مدنی این تصور را از بین برده و در ماده 465 اعلام کرده است که «در معاوضه احکام خاصه بیع جاری نیست». بنابراین، آن گروه از قواعد بیع که در واقع از موارد اجرای قواعد کلی معاملات است، مانند اعمال حق حبس و لزوم تسلیم مورد معامله و قدرت انجام آن، در معاوضه نیز اجرا خواهد شد.

برعکس، گروه دیگر که جنبه استثنایی دارد و قانونگذار آن را ویژه عقد بیع کرده است، در معاوضه راه ندارد. برای مثال، عقد معاوضه را نمی‌توان به استناد خیار مجلس و حیوان و تاخیر ثمن فسخ کرد (ماده 456 قانون مدنی) یا در معاوضه برای شریک نمی‌توان حق شفعه قائل شد (ماده 808 قانون مدنی).[1]

+ خیار مجلس و حیوان و تاخیر ثمن از جمله مقررات ویژه عقد بیع است که در معاوضه راه ندارد.[2]