ماده 923 قانون مدنی

ارث اجداد و جدات

هرگاه ورثه اجداد یا جدات باشد، ترکه به طریق ذیل تقسیم می‌شود:

‌اگر جد یا جده تنها باشد، اعم از ابی یا امی، تمام ترکه به او تعلق می‌گیرد.

‌اگر اجداد و جدات متعدد باشند، در صورتی که ابی باشند، ذکور دو برابر اناث می‌برد، و اگر همه امی‌ باشند، بین آنها بِالسَویه تقسیم می‌گردد.

اگر جد یا جده ابی و جد یا جده امی با هم باشند، ثلث ترکه به جد یا جده امی می‌رسد، و در صورت تعدد اجداد امی، آن ثلث بین آنها بالسویه تقسیم‌ می‌شود و دو ثلث دیگر به جد یا جده ابی می‌ر‌سد، و در صورت تعدد، حِصِه ذکور از آن دو ثلث دو برابر حصه اناث خواهد بود.

تفسیر ماده 923 قانون مدنی

+ اجداد: جمع جد (جد: پدربزرگ)

+جدات: جمع جدّه (جدّه: مادربزرگ)

+ اجداد و جدات:

در این گروه نیز هر که تنها باشد تمام ترکه را می‌برد، خواه ابی باشد یا امی. در صورت تعدد نیز، هرگاه همه از یک تیره باشند، اجدات و جدات پدری به نسبت ذکور دو برابر اناث و تیره مادری به تساوی ترکه را تقسیم می‌کنند.

ماده ۹۲۳ قانون مدنی درباره حالتی که اجداد از دو تیره اند، مقرر می دارد:

« … اگر جد یا جده ابی و جد یا جده امی با هم باشند ثلث ترکه به جد یا جده امی می‌رسد و در صورت تعدد اجداد امی آن ثلث بین آنها بالسویه تقسیم‌ می‌شود و دو ثلث دیگر به جد یا جده ابی می‌ر‌سد و در صورت تعدد، حصه ذکور از آن دو ثلث دو برابر حصه اناث خواهد بود.»

در واقع، در مرحله نخست، خویشان مادری فرض او ۱/۳ را می‌برند و تیره پدری سهم او ۲/۳ را.

در مرحله دوم، هر تیره فرضی را که برده‌اند مطابق قاعده میان خود تقسیم خواهند کرد.

قاعده تقسیم در گروه نخستین، تساوی است و قاعده تقسیم در گروه پدری به نسبت ذکور دو برابر اناث است.[1]

+ برای مشاهده حالت دیگر میراث حالت انفراد یکی از دو صنف به ماده 919 قانون مدنی مراجعه نمایید.