ماده 273 قانون مدنی

اگر صاحب حق از قبول آن امتناع کند، متعهد به وسیله تصرف دادن آن به حاکم یا قائم مقام او بری می‌شود و از تاریخ این اقدام مسئول‌ خسارتی که ممکن است به موضوع حق وارد آید نخواهد بود.

تفسیر ماده 273 قانون مدنی

+ فرض کنیم کسی جنسی به دیگری فروخته و تعهد کرده است که آن را در موعد مقرر تحویل دهد و در راس موعد، خریدار به علت تنزل قیمت از تحویل گرفتن جنس امتناع می‌کند؛ در این صورت فروشنده می‌تواند آن را به دادرس یا نماینده او (که می‌تواند انبار عمومی باشد) تسلیم و برائت ذمه حاصل کند و از این تاریخ اگر خسارتی به مال مزبور وارد آید، فروشنده هیچگونه مسئولیتی نخواهد داشت و هزینه نگهداری مال هم به عهده صاحب آن خواهد بود.[1]

+ در عمل حاکم (قاضی) خود طلب متعهدله را وصول نمی‌کند بلکه دین، در صورتی که وجه نقد باشد به دستور دادگاه به صندوق دادگستری پرداخت و قبض رسید دریافت می‌گردد و می‌توان گفت صندوق دادگستری به منزله قائم مقام قاضی است.[1]