ماده 72 قانون آیین دادرسی مدنی
قانون آیین دادرسی مدنی » باب سوم: دادرسی نخستین » فصل سوم: جریان دادخواست تا جلسه رسیدگی » مبحث دوم: ابلاغ
عدم امکان ابلاغ به خوانده
هرگاه معلوم شود محلی را که خواهان در دادخواست معین کرده است نشانی خوانده نبوده یا قبل از ابلاغ تغییر کرده باشد و مامور هم نتواند نشانی او را پیدا کند باید این نکته را در برگ دیگر اخطاریه قید کند و ظرف دو روز اوراق را عودت دهد. در این صورت برابر ماده (۵۴) رفتار خواهد شد. مگر در مواردی که اقامتگاه خوانده برابر ماده 1010 قانون مدنی تعیین شده باشد که در همان محل ابلاغ خواهد شد.
تفسیر ماده 72 قانون آیین دادرسی مدنی
+ صدور قرار رد دادخواست از ناحیه مدیر دفتر وقتی جایز است که پس از اخطار رفع نقص، خواهان مبادرت به تعیین و اعلام نشانی جدید یا تکمیل نشانی قبلی نکند؛ ولی اگر نشانی جدید بدهد در واقع اقدام به رفع نقص نموده است و چنانچه خوانده در نشان جدید نیز شناخته نگردد، مدیر دفتر باید مجددا اخطار رفع نقص صادر نماید.
زیرا طبق مواد 54 و 72 قانون آیین دادرسی مدنی، صدور قرار رد باید مسبوق به عدم اقدام خواهان به رفع نقص باشد نه مسبوق به شناخته نشدن خوانده در آدرس اعلامی.[1]
اگر ضمن معامله یا قراردادی طرفین معامله یا یکی از آنها برای اجرای تعهدات حاصله از آن معامله محلی غیر از اقامتگاه حقیقی خود انتخاب کرده باشد نسبت به دعاوی راجعه به آن معامله همان محلی که انتخاب شده است اقامتگاه او محسوب خواهد شد و همچنین است در صورتی که برای ابلاغ اوراق دعوی و احضار و اخطار محلی را غیر از اقامتگاه حقیقی خود معین کند.
ماده 54 قانون آیین دادرسی مدنی:
در موارد یاد شده در ماده قبل، مدیر دفتر دادگاه ظرف دو روز نقایص دادخواست را به طور کتبی و مفصل به خواهان اطلاع داده و از تاریخ ابلاغ به مدت ده روز به او مهلت می‌دهد تا نقایص را رفع نماید.
چنانچه در مهلت مقرر اقدام به رفع نقص ننماید، دادخواست به موجب قراری که مدیر دفتر و در غیبت مشارالیه، جانشین او صادر می‌کند، رد می‌گردد.
این قرار به خواهان ابلاغ می‌شود و نامبرده می‌تواند ظرف 10روز از تاریخ ابلاغ به همان دادگاه شکایت نماید.
رای دادگاه در این خصوص قطعی است.
منابع
1. مهاجری، علی، مبسوط در آیین دادرسی مدنی، ج1، ش339، انتشارات فکرسازان.