ماده 201 قانون مدنی
قانون مدنی » جلد اول: در اموال » کتاب دوم: در اسباب تملک » قسمت دوم: در عقود و معاملات و الزامات » باب اول: در عقود و تعهدات به طور کلی » فصل دوم: در شرایط اساسی برای صحت معامله » مبحث اول: در قصد طرفین و رضای آنها
اشتباه در شخص طرف به صحت معامله خللی وارد نمیآورد مگر در مواردی که شخصیت طرف علت عمده عقد بوده باشد.
تفسیر ماده 201 قانون مدنی
+ منظور از «شخص» انسان مشخص و معین است و مقصود از «شخصیت» در معنای مطلق، مجموع اوصاف و عوارضی است که یک فرد انسانی را از افراد دیگر متمایز می سازد.
واژه شخصیت گاهی به برخی از اوصاف شخص نیز اطلاق می شود؛ چنانکه گفته می شود مثلا «شخصیت علمی بو علی سینا شهرت جهانگیر دارد» یا «شخصیت اخلاقی فلان شخص، افراد را مجذوب می سازد.»[1]
+ شخصیت طرف معامله در صورتی علت عمده عقد می باشد که عقد به لحاظ شخص طرف منعقد شده باشد. به طوری که اگر اشتباه کننده طرف معامله را می شناخت، هرگز مبادرت به تشکیل عقد با او نمی کرد.
مانند اینکه شخصی اتومبیل خود را به طور رایگان یا در برابر عوض ناچیزی مانند یک کیلو نبات به دیگری صلح می کند، به اعتقاد اینکه متصالح برادر او است که مدت بیست سال او را ندیده است و پس از عقد معلوم می شود، متصالح برادر او نبوده و مصالح به علت تشابه اسمی و شباهت جسمی، مرتکب اشتباه شده است.
در این مثال روشن است که برادر بودن طرف عقد علت عمده و اصلی عقد صلح در اراده صلح کننده و همانند عوض در عقد میباشد. به طوری که اگر مصالح میدانست که طرف عقد برادر او نیست، هرگز اتومبیل خود را به او صلح نمیکرد.[1]
محدودیت در دسترسی کامل به این نوشته
دسترسی کامل به این نوشته برای اعضای ویژه بهاداد در نظر گرفته شده است.
اگر در طرف مصالحه و یا در مورد صلح اشتباهی واقع شده باشد صلح باطل است.
هرگاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متباینا بر آن واقع شده باشد.
منابع
1. شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، ش 135، تهران، انتشارات مجد.
2. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، ج1، ش 232، تهران، انتشارات گنج دانش.